2025 Gelir Dağılımı Raporu: Eşitsizlik Artıyor

2025 Gelir Dağılımı Raporu açıklandı. Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması'nın 2025 yılı sonuçları, 2024 yılını referans alarak hazırlandı. Araştırma, hanehalkı gelirlerini, hanehalkı büyüklüğünü ve kompozisyonunu dikkate alarak eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine dönüştürdü.

Raporun verilerine göre, en yüksek eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip olan yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay, bir önceki yıla göre 0,1 puan azalarak yüzde 48,0 seviyesine geriledi. Diğer yandan, en düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay ise 0,1 puan artarak yüzde 6,4'e yükseldi. Bu durum, gelir dağılımındaki eşitsizliğin devam ettiğini gösteriyor.

Gelir eşitsizliğini ölçen Gini katsayısı, 2025 yılı için 0,410 olarak tahmin edildi. Gini katsayısı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitlik olduğunu, bire yaklaştıkça ise eşitsizliğin arttığını gösteriyor. Bu hesaplama, hanelerin ve bireylerin elde ettiği yıllık gelirlerden, gelir referans döneminde ödenen vergiler ve diğer düzenli transferlerin düşülmesi ile elde edilen hanehalkı kullanılabilir geliri esas alınarak yapıldı.

2025 yılı itibarıyla, idari kayıtlardan elde edilen vergi ve sosyal güvenlik priminin net kullanılabilir gelire dahil edilmesi ile brüt gelir üzerinden yapılan Gini katsayısı hesaplaması, bir önceki yıla göre 0,003 puan azalışla 0,410 olarak belirlendi. Tüm sosyal transferler hariç tutulduğunda Gini katsayısının 0,473, emekli ve dul yetim maaşları dahil diğer sosyal transfer gelirleri hariç tutulduğunda ise 0,420 olarak tahmin edildiği görüldü. Brüt gelir üzerinden hesaplanan Gini katsayısı ise 0,422 seviyesinde belirlendi.

Rapor, toplumun en yüksek gelir elde eden yüzde 20'sinin gelirinin, en düşük gelir elde eden yüzde 20'sinin gelirine oranla ne kadar yüksek olduğunu da ortaya koyuyor. Bu durum, gelir dağılımındaki dengesizliklerin ne denli derinleştiğini bir kez daha gözler önüne seriyor. Uzmanlar, gelir eşitsizliğinin azaltılması için daha etkili sosyal politikaların uygulanması gerektiğini vurguluyor.