Hubble, Kaotik Gezegen Doğum Yerini Keşfetti

NASA'nın Hubble Teleskobu, genç bir yıldızın etrafında dönen en büyük protoplanetary diski görüntüledi. İlk kez görünür ışıkta ortaya çıkan bu disk, beklenmedik bir şekilde kaotik bir yapıya sahip. Diskin üst ve alt kısımlarında bulunan malzeme, astronomların daha önce gözlemlediklerinden çok daha geniş bir alana yayılıyor. Özellikle dikkat çekici olan ise diskin sadece bir tarafında görülen uzun ipliksi yapılar. Bu bulgular, Hubble için önemli bir dönüm noktası teşkil ederken, gezegenlerin aşırı ortamlarda nasıl oluşabileceğine dair yeni bilgiler sunuyor.

IRAS 23077+6707 olarak adlandırılan bu sistem, Dünya'dan yaklaşık 1,000 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor. "Dracula'nın Chivito'su" takma adıyla bilinen bu protoplanetary disk, neredeyse 400 milyar mil genişliğinde olup, Güneş Sistemi'nin çapının 40 katına eşit bir boyuta sahip. Diskin merkezinde bir genç yıldız yer alıyor; bilim insanları bu yıldızın büyük ve sıcak bir yıldız ya da bir çift yıldız olabileceğini düşünüyor. Hubble, bu dev diski görüntüleyerek, sadece en büyük gezegen oluşum disklerinden birini değil, aynı zamanda en sıradışı olanlarından birini de keşfetmiş oldu.

Hubble'dan Kristina Monsch, "Gördüğümüz detay seviyesi, protoplanetary disk görüntülemesinde nadirdir. Yeni Hubble görüntüleri, gezegen kreşlerinin beklediğimizden çok daha aktif ve kaotik olabileceğini gösteriyor" şeklinde açıklamada bulundu. Monsch, diskin neredeyse kenarından görüldüğünü ve ipliksi üst katmanları ile asimetrik özelliklerinin özellikle dikkat çekici olduğunu vurguladı. Hubble ile birlikte NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu da diğer disklerde benzer yapıları gözlemlemişti, ancak IRAS 23077+6707, araştırmacılara benzersiz bir perspektif sunuyor.

"Dracula'nın Chivito" takma adı, araştırmacıların kökenlerine esprili bir gönderme yapıyor; biri Transilvanya'dan, diğeri ise Uruguay'dan. Diskin kenar görünümü ise bir hamburgeri andırdığı için bu esprili isimlendirme yapılmış. Bu keşif, astronomi dünyasında heyecan yaratırken, gezegen oluşum süreçlerine dair yeni soruların da ortaya çıkmasına neden oluyor. Uzmanlar, Hubble'ın sağladığı verilerin, gezegenlerin nasıl oluştuğu ve geliştiği konusunda daha fazla bilgi edinilmesine katkı sağlayacağını umuyor.